Analiza kofeiny w produktach pochodzenia naturalnego

PRZEDRUK, oryginał dostępny pod adresem www
Tytuł oryginalny: Analiza kofeiny w produktach pochodzenia naturalnego metodą chromatografii cienkowarstwowej

Uniwersytet Gdański (www)
Wydział Chemii (www)
Katedry Chemii Bioorganicznej (www)
Kierownik: Prof. dr hab. Krzysztof Rolka

Adres:
ul. Sobieskiego 18/19
80-952 Gdańsk
Kontakt: tel. 58 52 35 386

____________________________________________________________________________

Odczynniki i sprzęt laboratoryjny:

1. Analizowany materiał: kawa, herbata, Coca-Cola lub inne produkty zawierające kofeinę,
2. Płytki chromatograficzne (10×10 cm) pokryte 0,25 mm warstwą żelu krzemionkowego z indykatorem UV (Kiselgel 60 F254, Merck);
3. Szkło laboratoryjne: komora chromatograficzna, kapilary, rozdzielacz, cylindry miarowe, pipety miarowe, kolby płaskodenne, kolba okrągłodenna, lejek zwykły;
4. Bibuła filtracyjna,
5. Suszarka do włosów,
6. Lampa UV (λ=254 nm),
7. Bezwodny Na2SO4,
8. Układ rozwijający: octan etylu : heksan : kwas octowy (80 : 20 : 1; v/v/v),
9. Roztwór wzorcowy zawierający kofeinę rozpuszczoną w dichlorometanie, o stężeniu 1 mg/mL 10. 0,2 M wodny roztwór NaOH,
11. Dichlorometan,
12. Wyparka rotacyjna próżniowa.

Wykonanie doświadczenia:

Torebkę herbaty lub odpowiednią ilość płynu (około 20 mL) zawierającego kofeinę umieścić w kolbie płaskodennej i dodać 15 mL dichlorometanu (DCM) oraz 15 mL 0,2 M roztworu NaOH. Tak przygotowaną mieszaninę wytrząsać przez 5 minut. Następnie mieszaninę przenieść do rozdzielacza i wytrząsać przez kolejne 5 min. Oddzielić warstwę organiczną i przenieść do uprzednio przygotowanego naczynia (kolba płaskodenna). Do warstwy wodnej w rozdzielaczu dodać 20 mL DCM i ponownie ekstrahować. Warstwy organiczne połączyć i osuszyć nad Na2SO4.

Po 15 minutach roztwór przesączyć do kolby okrągłodennej oraz usunąć rozpuszczalnik pod obniżonym ciśnieniem, a otrzymany osad rozpuścić w 5 mL DCM i nanieść na uprzednio przygotowaną płytkę TLC (o wymiarach 10×10 cm) z indykatorem UV. Oprócz analizowanych substancji dodatkowo nanieść wzorzec będący roztworem kofeiny w DCM. Wzorzec nanieść w trzech stężeniach, odpowiadających jedno-, dwu- i trzykrotnej objętości roztworu wzorcowego.

Po rozwinięciu płytki chromatograficznej, płytkę wysuszyć i umieścić w świetle lampy UV (λ254). Zaznaczyć wszystkie widoczne plamki, obliczyć współczynnik Rf, a następnie porównać je z wzorcem.