Oznaczanie właściwości tłuszczów

PRZEDRUK, oryginał dostępny pod adresem www

Politechnika Śląska (www)
Wydział Chemiczny (www)
Katedra Chemii Organicznej, Bioorganicznej i Biotechnologii (www)
Kierownik Katedry: dr hab. inż. Mirosław Gibas prof. Politechniki Śląskiej

Adres:
ul. B. Krzywoustego 4
44-100 Gliwice

Ćwiczenie polega na enzymatycznej hydrolizie dwóch rodzajów tłuszczu (pochodzenia roślinnego i zwierzęcego), ilościowym oznaczeniu powstałych kwasów tłuszczowych (liczba kwasowa, LK) oraz oznaczeniu liczby zmydlania ( LZ ).
LK – liczba kwasowa, ilość miligramów KOH potrzebnego do zobojętnienia wolnych kwasów organicznych zawartych w 1 g tłuszczu
LZ – liczba zmydlania, ilość miligramów KOH potrzebnego do zmydlenia 1 grama tłuszczu i zobojętnienia zawartych w nim kwasów tłuszczowych.

Oznaczanie liczby kwasowej

a – liczba cm3 0,01 M KOH zużyta na zmiareczkowanie badanej próbki
b – liczba cm3 0,01 M KOH zużyta na zmiareczkowanie ślepej próby

1) Przygotowanie emulsji tłuszcz – woda:
Do kolby okrągłodennej naważyć około 1g tłuszczu i dodać 5 cm3 wody destylowanej.
Mieszać aż do otrzymania emulsji.

2) Przygotowanie preparatu enzymatycznego
Do kolbki naważyć 0,5g lipazy, a następnie dodać 10 cm3 wody destylowanej. Wymieszać aż do otrzymania jednorodnej mieszaniny.

3) Reakcja hydrolizy
Na mieszadle magnetycznym z grzeniem umieścić łaźnię wodną, a następnie wstawić w nią kolbę z emulsją woda – tłuszcz.
Zagrzać łaźnię do temperatury 50oC. Po 10 min. wlać preparat enzymatyczny. Proces prowadzić przez 2 h.

4) Oznaczenie liczby kwasowej
Po zakończeniu procesu, mieszaninę poreakcyjna przenieść do rozdzielacza i ekstrahować mieszaniną benzen – etanol 2:1 (objętościowo). Fazę organiczą zmiareczkować wobec fenolftaleiny 0,01 M r-rem KOH w etanolu.

5) Ślepa próba
a) Przygotowanie emulsji tłuszcz – woda:
Do kolby okrągłodennej naważyć około 1g tłuszczu i dodać 15 cm3 wody destylowanej.
Mieszać aż do otrzymania emulsji.
b) Oznaczenie liczby kwasowej dla ślepej próby:
Emulsję woda – tłuszcz ogrzać na łaźnie wodnej do 50oC, następnie przenieść do rozdzielacza i ekstrahować mieszaniną benzen – etanol 2:1 (objętościowo). Fazę organiczą zmiareczkować wobec fenolftaleiny 0,01 M r-rem KOH w etanolu.

Oznaczanie liczby zmydlania

a – liczba cm3 0,5 M HCl zużyta na zmiareczkowanie ślepej próby
b – liczba cm3 0,5 M HCl zużyta na zmiareczkowanie badanej próbki

1) Przeprowadzenie zmydlania tłuszczu
Do kolby okrągłodennej naważyć około 1g tłuszczu i dodać 5 cm3 wody destylowanej.
Następnie dodać 10 cm3 0.5 M KOH (r-r wodny) i 50 cm3 etanolu. Zawartość ogrzewać pod chłodnicą zwrotną na wrzącej łaźni wodnej przez 40 min.

2) Oznaczenie liczby zmydlania
Mieszaninę poreakcyjną ostudzić do temp. pokojowej i zmiareczkować wobec fenoloftaleiny 0,5 M HCl ( r-r wodny).

3) Wykonanie ślepej próby.
Do kolby dodać 5 cm3 wody destylowanej, 10 cm3 0.5 M KOH (r-r wodny) i 50 cm3 etanolu.
Zmiareczkować wobec fenoloftaleiny 0,5 M HCl ( r-r wodny).